Hệ điều hành là một phần mềm quen thuộc với hầu hết mọi người khi sử dụng các thiết bị điện tử như laptop, điện thoại hay máy tính bảng. Tuy nhiên, không ít người vẫn đặt câu hỏi hệ điều hành thuộc nhóm phần mềm nào.
Bài viết này Pcngon sẽ giúp bạn tìm hiểu rõ hơn về hệ điều hành, vai trò của nó và những thông tin quan trọng liên quan đến phần mềm mà bạn không nên bỏ qua.
Giới thiệu về phần mềm và hệ điều hành
Hệ điều hành
Hệ điều hành (Operating System – OS) là một phần mềm có nhiệm vụ điều hành và quản lý toàn bộ các thành phần, bao gồm cả phần cứng và phần mềm trên thiết bị điện tử. Nó đóng vai trò trung gian, giúp người dùng giao tiếp với thiết bị một cách dễ dàng và hiệu quả.
Hệ điều hành cho máy tính
Hệ điều hành dành cho máy tính được thiết kế để sử dụng trên các thiết bị như máy tính để bàn hay laptop. Điểm đặc trưng của loại hệ điều hành này là giao diện người dùng đồ họa (GUI) cho phép bạn tương tác với thiết bị bằng cách sử dụng chuột để nhấp vào các biểu tượng, nút và menu trên màn hình. Mặc dù giao diện GUI của từng hệ điều hành có thể khác nhau nhưng chúng thường được thiết kế thân thiện và dễ sử dụng, dựa trên những nguyên tắc chung.

Hệ điều hành cho thiết bị di động
Hệ điều hành trên thiết bị di động như điện thoại hay máy tính bảng, được tối ưu hóa cho mục đích giải trí, liên lạc và các nhu cầu cá nhân. Nó thường không có đầy đủ tính năng phức tạp như hệ điều hành dành cho máy tính nhưng lại tập trung vào tính tiện lợi và khả năng tương tác nhanh chóng.
Phần mềm
Phần mềm máy tính hay gọi tắt là phần mềm (Software) là tập hợp các câu lệnh và chỉ thị được viết bằng một hoặc nhiều ngôn ngữ lập trình theo trật tự nhất định. Kèm theo đó là dữ liệu liên quan giúp phần mềm thực hiện tự động các chức năng và nhiệm vụ cụ thể do nhà phát triển thiết kế.
Phần mềm có thể gửi chỉ thị trực tiếp đến phần cứng máy tính để thực thi nhiệm vụ hoặc cung cấp dữ liệu hỗ trợ các chương trình và phần mềm khác. Không giống như phần cứng tồn tại ở dạng vật lý, phần mềm mang tính trừu tượng và chỉ hoạt động khi kết hợp với phần cứng.

Phần mềm máy tính bao gồm ba phần chính: chương trình máy tính, thư viện và dữ liệu liên quan không thể thực thi, chẳng hạn như tài liệu trực tuyến hay các phương tiện kỹ thuật số. Sự phụ thuộc lẫn nhau giữa phần cứng và phần mềm cho thấy cả hai không thể tự vận hành nếu thiếu đi thành phần còn lại.
Những loại phần mềm máy tính theo mục đích sử dụng
Phần mềm ứng dụng
Đây là loại phần mềm mà người dùng sử dụng trực tiếp để phục vụ các mục đích như học tập, làm việc hoặc giải trí. Ví dụ như các ứng dụng văn phòng, trình duyệt web và phần mềm đồ họa đều thuộc nhóm này.
Phần mềm hệ thống
Phần mềm hệ thống có nhiệm vụ quản lý và điều hành phần cứng máy tính, đồng thời cung cấp các chức năng cơ bản để hỗ trợ hoạt động của phần mềm ứng dụng. Một số loại phần mềm hệ thống phổ biến bao gồm:
- Hệ điều hành (Operating System): Cung cấp các dịch vụ và tính năng để đảm bảo phần mềm khác hoạt động tối ưu. Hệ điều hành bao gồm các thành phần như bộ tải khởi động, chương trình giám sát, vỏ và hệ thống.
- Trình điều khiển thiết bị (Driver): Điều khiển và quản lý hoạt động của các thiết bị phần cứng trên máy tính. Mỗi thiết bị yêu cầu một trình điều khiển riêng để hoạt động chính xác.
- Tiện ích (Utility): Hỗ trợ bảo trì và bảo dưỡng hệ thống giúp máy tính hoạt động ổn định và bền bỉ hơn.

Phần mềm độc hại
Đây là loại phần mềm được thiết kế với mục đích gây hại, làm hư hỏng hệ thống hoặc đánh cắp dữ liệu. Một số ví dụ điển hình là virus, ransomware và spyware.
Phần mềm dịch mã
Phần mềm dịch mã bao gồm các trình biên dịch (compiler) và trình thông dịch (interpreter). Chúng thực hiện việc chuyển đổi các câu lệnh từ mã nguồn của ngôn ngữ lập trình sang ngôn ngữ máy mà thiết bị có thể hiểu và thực thi.
Phần mềm tiện ích
Nhóm phần mềm này bao gồm các công cụ hỗ trợ bảo trì, tối ưu hóa và cung cấp thêm tính năng cho hệ thống. Ví dụ như phần mềm quét virus, công cụ dọn dẹp hệ thống hoặc các trình quản lý tệp tin.
Tùy thuộc vào mục đích và vai trò mỗi loại phần mềm đều đóng góp quan trọng vào hoạt động và hiệu quả của máy tính.
Thành phần chính của một hệ điều hành
Hệ điều hành được cấu thành từ nhiều thành phần quan trọng, mỗi thành phần đảm nhận một vai trò nhất định để đảm bảo hoạt động hiệu quả của toàn hệ thống. Dưới đây là các thành phần chính:
Kernel
Kernel được xem là “trái tim” của hệ điều hành chịu trách nhiệm quản lý và phân phối tài nguyên của máy tính. Nó đảm nhiệm các nhiệm vụ quan trọng như:
- Quản lý bộ nhớ: Đảm bảo việc phân bổ và sử dụng hiệu quả bộ nhớ giữa các ứng dụng.
- Lập lịch trình tác vụ: Xác định thứ tự và thời gian xử lý các tác vụ.
- Điều khiển phần cứng: Giao tiếp và kiểm soát hoạt động của các thiết bị phần cứng.
- Đồng bộ hóa dữ liệu: Đảm bảo tính nhất quán và đồng bộ giữa các tiến trình.
- Bảo mật hệ thống: Bảo vệ tài nguyên và dữ liệu của hệ thống khỏi các truy cập trái phép.

User Interface
Giao diện người dùng giúp người dùng tương tác và điều khiển hệ thống thông qua các công cụ trực quan như biểu tượng, menu và cửa sổ. Vai trò của nó bao gồm:
- Hỗ trợ người dùng điều khiển ứng dụng và tìm kiếm thông tin.
- Cung cấp các thành phần giúp thao tác với hệ thống dễ dàng và thuận tiện.
Application Programming Interfaces
APIs là cầu nối giữa các ứng dụng và hệ điều hành cho phép ứng dụng truy cập vào các tài nguyên hệ thống như bộ nhớ, bộ xử lý hoặc các thiết bị ngoại vi. Điều này giúp:
- Các nhà phát triển dễ dàng xây dựng ứng dụng mạnh mẽ và hiệu quả.
- Đảm bảo tính tương thích giữa các ứng dụng và hệ điều hành.
Phần mềm trong hệ điều hành là như thế nào?
Phần mềm trong hệ điều hành đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ người dùng thực hiện các tác vụ và khai thác tối đa hiệu năng của thiết bị. Chúng được chia thành nhiều loại như: ứng dụng văn phòng, phần mềm bảo mật, trò chơi và các công cụ hỗ trợ khác.
Mỗi phần mềm thường được phát triển để tương thích với một hệ điều hành cụ thể. Ví dụ có những phần mềm chỉ hoạt động trên hệ điều hành Android, trong khi một số khác lại được thiết kế riêng cho iOS. Ngoài ra, một số phần mềm còn yêu cầu phiên bản cụ thể của hệ điều hành hoặc phân biệt giữa phiên bản 32 bit và 64 bit, giúp đảm bảo tính tương thích và hiệu quả hoạt động tối ưu trên thiết bị của người dùng.

Các loại phần mềm, hệ điều hành cơ bản
Hệ điều hành Microsoft Windows 10 Pro
Microsoft Windows 10 Pro là hệ điều hành được thiết kế dành cho cả cá nhân và doanh nghiệp, cung cấp tính năng bảo mật cao cấp và khả năng quản lý mạnh mẽ. Điểm nổi bật của hệ điều hành này là tính năng BitLocker giúp mã hóa dữ liệu và bảo vệ thông tin cá nhân khỏi các mối đe dọa. Ngoài ra, Windows 10 Pro còn hỗ trợ doanh nghiệp với các công cụ như Domain Join và Remote Desktop, giúp kết nối và quản lý máy tính từ xa hiệu quả. Khả năng đa nhiệm vượt trội với Client Hyper-V cho phép người dùng chạy các máy ảo trên một máy tính, tối ưu hóa hiệu suất làm việc.

Link chi tiết sản phẩm: https://pcngon.vn/microsoft-windows-10-pro-64bit-eng-intl-1pk-dsp-oei-dvd/
Hệ điều hành Microsoft Windows 11 Pro
Windows 11 Pro là một giải pháp mạnh mẽ cho người dùng cá nhân và doanh nghiệp, với các tính năng bảo mật nâng cao như BitLocker và Windows Defender Antivirus. Tính năng Remote Desktop hỗ trợ làm việc từ xa, cho phép người dùng truy cập dữ liệu và ứng dụng từ bất kỳ đâu. Các công cụ như Virtual Desktops và Snap Assist giúp tăng hiệu suất làm việc, đồng thời tính năng quản lý doanh nghiệp với Azure Active Directory và Group Policies giúp bảo mật và quản lý hệ thống mạng hiệu quả.

Link chi tiết sản phẩm: https://pcngon.vn/microsoft-windows-11-pro-64bit-eng-intl-1pk-dsp-oei-dvd/
Phần mềm Office Microsoft 365 Family
Microsoft 365 Family mang đến một giải pháp toàn diện cho các gia đình với khả năng chia sẻ phần mềm cho tối đa 6 người dùng. Mỗi người dùng sẽ có 1 TB dung lượng lưu trữ trên OneDrive và có thể sử dụng các ứng dụng Office như Word, Excel, PowerPoint, OneNote và Outlook trên nhiều thiết bị. Bên cạnh đó, Microsoft Defender cung cấp bảo mật nâng cao cho dữ liệu cá nhân, giúp người dùng bảo vệ tài liệu và thông tin trực tuyến an toàn.

Link chi tiết sản phẩm: https://pcngon.vn/office-microsoft-365-family-alllng-sub-pk-lic-1yr-online-apac-em-c2r-nr/
Phần mềm Office Microsoft 365 Personal
Microsoft 365 Personal là giải pháp lý tưởng cho người dùng cá nhân với các ứng dụng văn phòng nổi bật như Word, Excel, PowerPoint và Outlook. Với 1TB dung lượng lưu trữ trên OneDrive, người dùng có thể lưu trữ và chia sẻ tài liệu dễ dàng từ bất kỳ thiết bị nào. Bên cạnh đó, khả năng sử dụng trên nhiều thiết bị giúp người dùng linh hoạt và tiện lợi trong công việc và học tập.

Link chi tiết sản phẩm: https://pcngon.vn/office-microsoft-365-personal-english-subscr-1yr-apac-em-medialess-emerging-market-p10/
Lý do bạn nên chọn mua phần mềm và hệ điều hành tại Pcngon
Lý do bạn nên chọn mua phần mềm và hệ điều hành tại Pcngon là vì chúng tôi cam kết mang đến cho khách hàng những sản phẩm chính hãng, chất lượng cao với giá cả hợp lý. Pcngon không chỉ cung cấp đa dạng các loại phần mềm và hệ điều hành mà còn đảm bảo hỗ trợ khách hàng tận tình với chính sách bảo hành và tư vấn kỹ thuật chuyên nghiệp.
Với sự uy tín và kinh nghiệm lâu năm trong ngành, Pcngon luôn đặt lợi ích của khách hàng lên hàng đầu giúp bạn yên tâm sử dụng các sản phẩm phần mềm và hệ điều hành chính hãng, luôn được cập nhật và bảo mật tốt nhất.